Elastografia - nowe narzędzie w diagnostyce obrazowej
Elastografia jest nowoczesną metodą diagnostyczną wykorzystującą fakt, że w wyniku procesu chorobowego znacząco zmienia się twardość tkanki / narządu. Można powiedzieć, że elastografia jest cyfrowym rozwinięciem badania palpacyjnego, w którym lekarz dotykiem ocenia twardość i spoistość badanego narządu. Pierwsze próby wykorzystania elastografii w diagnostyce obrazowej miały miejsce pod koniec XX wieku. Obecnie technika ta znacząco się rozwinęła stając się potężnym narzędziem w diagnostyce chorób sutka, tarczycy i wątroby.
Wyróżnia się 2 podstawowe rodzaje elastografii:
- rezonansu magnetycznego (elastografia MRI),
- USG.
Metoda statyczna i dynamiczna
Ze względów praktycznych najpowszechniej stosowana jest elastografia USG, którą z kolej podzielić można na:
- statyczną,
- dynamiczną.
Elastografia statyczna jest najprostszą, metodą elastograficzną. Pozwala na określenie względnej twardości tkanek. W celu uzyskania mapy twardości badanego obszaru operator musi wykonywać rytmiczne uciśnięcia głowicą powodujące odkształcenie tkanki. Na podstawie stopnia odkształcenia i prędkości powrotu tkanki do stanu z przed ucisku komputer wylicza względną twardość badanego obszaru. Metoda ta znajduje zastosowanie przy określaniu różnicy twardości zmian ogniskowych w stosunku do tkanek otaczających (guzki tarczycy, guzki piersi). Nie nadaje się jednak do oceny stopnia włóknienia wątroby.
Elastografia dynamiczna wykorzystuje zewnętrzne źródło drgań mechanicznych lub akustycznych (ultradźwiękowych) w celu wytworzenia fali poprzecznej w badanym narządzie. Prędkość rozchodzenia się tej fali jest ściśle uzależniona od twardości badanej tkanki, dzięki czemu zaawansowany system komputerowy może obliczyć bezwzględną twardość badanego obszaru. Wartości pomiarów podawane są w kilopascalach – kPa. Elastografię dynamiczną wykorzystuje aparat FibroScan oraz najnowocześniejsze aparaty USG z funkcją elastografii SWE np Aixplorer. Jedynie tego typu sprzęt nadaje się do wykonywania badań elastograficznych wątroby.
Elastografia wątroby, elastografia tarczycy i elastografia piersi
Dzięki postępowi techniki możliwe stało się opracowanie szybkich i wydajnych aparatów USG wyposażonych w funkcje elastografii. Opcja ta jest niezwykle przydatna w ocenie zmian ogniskowych (guzków) w tarczycy i piersiach a także w ocenie zmian miąższowych wątroby. Pomaga ocenić twardość i homogenność zmiany ułatwiając różnicowanie zmian potencjalnie złośliwych od zmian łagodnych. W wielu przypadkach badanie elastograficzne pozwala uniknąć biopsji. Badanie elastograficzne można wykonać w naszej pracowni jako rozszerzenie badania USG tarczycy i piersi (ocena guzków), a także jako samodzielne badanie – elastografia wątroby w celu oceny włóknienia.