Torbiele wątroby
Co to jest torbiel wątroby
Proste torbiele zwane także cystami (od angielskiego liver cysts) wątroby są częstymi, często przypadkowo znalezionymi, zmianami ogniskowymi w wątrobie. Najczęściej wykrywa się je w rutynowym badaniu USG, rzadziej w badaniu tomografii komputerowej oraz w rezonansie magnetycznym jamy brzusznej. Zmiany te są łagodne (nie nowotworowe) i w zdecydowanej większości przypadków nie wymagają interwencji lekarza.
Torbiel w większości jest bezobjawowa. Jest to torebkowata przestrzeń wypełniona płynem, którą można porównać do małego balonika wypełnionego wodą. Torbiele mogą mieć od kilku milimetrów do kilku, a nawet kilkunastu centymetrów średnicy. Ich cechą charakterystyczną jest brak łączności z układem krwionośnym oraz z drogami żółciowymi, co bardzo ułatwia ich rozpoznanie w badaniach obrazowych. Częste jest występowanie mnogich torbieli, a także współwystępowanie z torbielami nerek.
Torbiele wątroby w badaniu USG
Torbiel wątroby w badaniu ultrasonograficznym często opisywane są jako bezechowe ogniska o różnej średnicy. Na ekranie i na zdjęciu wyglądają jak czarne okrągłe dziury, czym często wywołują duży niepokój u pacjentów. Obraz taki wynika z bardzo słabego odbijania ultradźwięków przez płyn znajdujące się wewnątrz torbieli i jest cechą charakterystyczną tego typu zmian. Należy pamiętać, że bardzo małe torbiele < 5cm mogą nie być widoczne w badaniu ultrasonograficznym. Nie mniej jednak to właśnie USG jest najlepszą metoda rutynowej obserwacji torbieli. Nie naraża pacjenta na promieniowanie, jest tanie i ogólnodostępne.
Torbiel wątroby w sąsiedztwie pęcherzyka żółciowego
Dwie torbiele wątroby
Pojedyncza torbiel w lewym płacie wątroby
Torbiele wątroby w badaniu tomografii komputerowej
W badaniu tomografii komputerowej torbiele wątroby prezentują się jako jednorodne ogniska hypodensyjne o 0-10HU. Ściana ich jest z reguły niewidoczna, cechą charakterystyczną jest brak wzmocnienia po podaniu kontrastu, co wynika z braku komunikacji z układem krwionośnym i drogami żółciowymi. Tomografia komputerowa jest bardzo czułym narzędziem w wykrywaniu monitorowaniu wzrostu torbieli. Jej niewątpliwą zaletą jest zdolność wykrywania bardzo małych, nawet kilkumilimetrowych zmian oraz całkowity brak błędu pomiaru wielkości, który może się zdarzyć lekarzowi wykonującemu badanie USG. Do najpoważniejszych wad badania TK należy ryzyko związane z użyciem promieniowania X.
Torbiele wątroby w badaniu rezonansu magnetycznego
W badaniu MR torbiele wątroby we wszystkich sekwencjach mają sygnał charakterystyczny dla wody:
- T1: jednorodny, bardzo słabo intensywny
- T2: jednorodny wysoki sygnał
Torbiele nie wzmacniają się po podaniu kontrastu, a ściana ich jest bardzo cienka, niemal niewidoczna. Rezonans magnetyczny jest niezwykle czułą metoda i pozwala uwidocznić nawet bardzo małe zmiany, nie widoczne w badaniu USG. Zaletą badania MR jest wysoka czułość i specyficzność oraz brak wykorzystania promieniowania jonizującego. Najpoważniejszą wada jest wysoka cena oraz trudna dostępność badania.
Torbiele wątroby – co zrobić
Torbiele są zmianami łagodnymi i same w sobie nie wymagają interwencji lekarskiej. Zmian tych nie leczy się farmakologicznie, ani chirurgicznie. W wyjątkowych sytuacjach, gdy torbiel jest naprawdę bardzo duża >10cm, można usunąć ja operacyjnie. Torbiele obserwuje się w rutynowym badaniu USG co 12 miesięcy. Bardzo dobrze jest, gdy kontrola taka przeprowadzana jest regularnie przez tego samego lekarza mającego dostęp do obrazów z badań poprzednich.