Biopsja wątroby i elastografia – porównanie
Uwaga!
Od dnia 1.07.2015 obowiązuje nowy program lekowy – Leczenie przewlekłego wirusowego zapalenia wątroby typu C terapią bezinterferonową. Zgodnie z nowymi zasadami kwalifikacji do leczenia biopsja wątroby nie jest juz konieczna, może zostać zastąpiona badaniem elastograficznym.
Charakterystyka badania
Biopsja wątroby powszechnie uważana jest za złoty standard diagnostyki wielu chorób wątroby. Zabieg polega na przezskórnym pobraniu fragmentu tkanki wątrobowej. Pozyskany materiał jest następnie badany przez histopatologa pod mikroskopem. Przezskórną biopsję wątroby wykonuje się powszechnie od lat 50-tych XX wieku. Do niedawna zabieg ten był jedynym sposobem pozwalającym ocenić stopień uszkodzenia wątroby.
Przebieg i sposób wykonania biopsji
Biopsję w Polsce wykonuje się w warunkach szpitalnych, konieczna jest 3 dniowa hospitalizacja. Procedura przeprowadzana jest w warunkach sali operacyjnej lub zabiegowej z zachowaniem pełnej sterylności. Zabieg polega na nakłuciu wątroby igłą wbijaną w przestrzeń międzyżebrową. Zazwyczaj stosuje się znieczulenie miejscowe. Po zabiegu pacjent powinien leżeć nieruchomo na prawym boku przykładając specjalne pojemniki z lodem. Pobrany materiał wysyłany jest na badanie histopatologiczne, wynik otrzymuje się po kilku tygodniach.
Wskazania do przeprowadzenia badania
Wskazaniami do wykonania biopsją wątroby są:
- ocena stopnia nasilenia (grading) i zaawansowania (staging) zmian wywołanych:
- przewlekłym zakażeniem HCV,
- przewlekłym zakażeniem HBV,
- alkoholowym uszkodzeniem wątroby,
- autoimmunologicznym zapaleniem wątroby,
- niealkoholowym stłuszczeniem wątroby – NASH,
- pierwotną marskością żółciową,
- ocena charakteru zmian ogniskowych.
Alkoholowe uszkodzenie wątroby
Ryzyko związane z biopsją wątroby
Zabieg biopsji wątroby wiąże się z pewnym ryzykiem. U około 1% pacjentów dochodzi do poważnych komplikacji wymagających interwencji chirurgicznej. Ponad 20% pacjentów odczuwa silny ból wymagający niekiedy podania narkotycznych leków przeciwbólowych.
Elastografia SWE – alternatywne badanie
Elastografia jest stosunkowo nową metodą diagnostyczną. W wielu przypadkach pozwala uniknąć biopsji wątroby. Badanie elastograficzne pozwala w sposób bezpieczny i bezinwazyjny ocenić nasilenie procesu włóknienia wątroby. Badanie jest całkowicie bezbolesne, trwa około 20 minut, nie wiąże się z żadnym ryzykiem dla pacjenta. Ponadto w trakcie badania można ocenić wygląd morfologiczny wątroby, pęcherzyka żółciowego i naczyń wątrobowych. Dostępnych jest wiele publikacji naukowych potwierdzających zgodność wyników elastografii z wynikami biopsji w ocenie stopnia włóknienia wątroby.