BIOPSJA WĄTROBY – Co to jest?

Kiedy przeprowadza się biopsję wątroby?

Biopsja wątroby nie jest zabiegiem pierwszego wyboru. Najpierw należy wykonać morfologię krwi oraz USG. Dopiero później, gdy jest to konieczne kieruje się pacjenta na biopsję wątroby.
Przeprowadza się ją w następujących przypadkach:

• ocena stopnia nasilenia i zaawansowania zmian wywołanych przez:
  • wirusowe zapalenie wątroby
  • alkoholowe uszkodzenie wątroby
  • autoimmunologiczne zapalenie wątroby
  • niealkoholowe stłuszczenie wątroby
  • niealkoholowe stłuszczenie wątroby
  • pierwotna marskość żółciowa
  • zatrucie toksycznymi substancjami chemicznymi
  • ocena charakteru zmian ogniskowych
  • ocena tkanki o nieprawidłowej strukturze wykrytej w badaniu USG lub tomografii komputerowej

W jaki sposób należy się przygotować do wykonania biopsji?

Biopsję wykonuje się w warunkach szpitalnych, sterylnych w znieczuleniu miejscowym. Przed biopsją wątroby pacjent ma wykonywane dokładne badania, między innymi: morfologię, próby wątrobowe, krzepliwość krwi, grupę krwi oraz USG.
Na zabieg należy przyjść na czczo oraz poinformować lekarza o wszystkich zażywanych lekach, ponieważ niektóre z nich należy odstawić.

Przeciwwskazania

• zaburzenia krzepnięcia krwi
• znacznie nasilona żółtaczka
• torbiele wątroby i naczyniakowatość wątroby
• ostre ropne zapalenie pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych oraz inne stany ropne w okolicy wątroby (zapalenie otrzewnej)
• ciąża

Przebieg badania

Pacjent podczas zabiegu leży na plecach. Lekarz zaczyna od dokładnego ustalenia położenia wątroby poprzez opukiwanie palcami powierzchnię ciała, w okolicy prawego łuku żebrowego. Badanie odbywa się w znieczuleniu miejscowym. Lekarz wkłuwając się igłą biopsyjną powoli podaje środek znieczulający. Gdy znieczulenie zacznie działać lekarz wprowadza strzykawkę z igłą biopsyjną. Zasysając tłoczek strzykawki, dzięki której wytwarza się podciśnienie, pobiera się materiał tkankowy, który następnie jest przekazywany do badania histopatologicznego. Cały zabieg trwa około 20 minut. Po badaniu lekarz zakłada jałowy opatrunek w miejscu ukłucia. Po badaniu należy leżeć na prawym boku przez około 3 godziny, z podłożonym wałkiem umieszczonym pod prawym łukiem żebrowym. Następnie często pacjent zostaje 2-3 dni na obserwacji w szpitalu. Jeżeli nie wystąpią żadne powikłania, pacjent wraca do domu. Po zabiegu należy unikać wysiłku fizycznego.

Wyróżnia się dwa rodzaje biopsji wątroby:

• biopsja niecelowana – polega na wkłuciu igły biopsyjnej między 9 a 10 żebrem, na wysokości prawej linii pachowej środkowej
• biopsja celowana – nakłucie igłą biopsyjną przeprowadza się pod kontrolą aparatu USG

Interpretacja wyniku badania

Wynik biopsji wątroby przedstawia się w formie parametrów takich jak – aktywność zapalna (grading, g) oraz zasięg włóknienia (staging, s). Skala jest od 0 do 4, gdzie 0 – oznacza brak zmian patologicznych, prawidłową budowę komórek, a 4 – znaczne zmiany patologiczne. Na interpretację wyniku czeka się około 2 tygodnie.

Koszt

Koszt wykonania biopsji wątroby przez lekarza chorób wewnętrznych to około 300 zł.

Możliwe powikłania

Biopsja jest stosunkowo bezpiecznym zabiegiem. Najczęstsze powikłania to:

• ból brzucha lub barku
• niewielkich rozmiarów krwiak na wątrobie lub w jej okolicy
• spadek ciśnienia tętniczego

Groźniejsze powikłania:

• rozległy krwotok wewnętrzny
• zapalenie otrzewnej
• przebicie płata wątroby
• zapaść krążeniowa
• odma śródpiersia
• naruszenie sąsiednich narządów
• powstanie przetoki żylno-tętniczej wewnątrz wątroby
• podrażnienie okostnej żeber lub nerwów międzyżebrowych